یکی از با ارزش‌ترین ترکیبات زیست‌سازگار برای تهیه مواد قابل کاشت استخوانی، هیدورکسی آپاتیت است.

امروزه یکی از راه‌های ترمیم استخوان‌ها پیوند استخوان می‌باشد که مشکلات زیادی را با خود به همراه دارد، از همین رو محققان و پژوهشگران کشور در پی یافتن راهی برای ترمیم استخوان‌ها با استفاده از فناوری نانو، از کامپوزیت‌هایی استفاده کردند. یکی از این کامپوزیت‌ها هیدروکسی آپاتیت است که از دو عنصر کلسیم و فسفر است که برای تشکیل  استخوان بسیار ضروری است. البته کاربرد این ماده به دلیل استحکام پایین و شکنندگی آن، به تنهایی امکان‌پذیر نیست. به همین منظور محققان از دو نانو کامپوزیت کیتوزان و نانو هیدروکسی آپاتیت به منظور ترمیم استخوان و کاهش عفونت در محل ضایعه استفاده کردند.

در مطالعات قبلی نانو کامپوزیت کیتوزان و نانو هیدروکسی آپاتیت با غلظت‌های متفاوت کیتوزان انتخاب شدند و تمامی تست‌های ویژگی یابی و برون تنی و درون تنی ترمیم استخوان بر روی آنها انجام شد و در نهایت کامپوزیت با کارایی بهتر ترمیم کننده‌ی استخوان به عنوان پایه برای این مطالع انتخاب شد.

نانو ذرات نقره خاصیت ترمیم‌کنندگی دارند
شیما توکل عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی از دانشگاه علوم پزشکی ایران و فوق دکترای نانو تکنولوژی پزشکی از دانشگاه علوم پزشکی تهران در خصوص این پروژه اظهار داشت: در این طرح به ترکیب با بهترین کارایی کیتوزان- نانو هیدورکسی آپاتیت حاصل، نانو ذرات نقره و پلی‌دی میتیل سیلوکسان اضافه شده و اجازه داده می‌شود تا ترکیب کامپوزیتی به صورت درجا ساخته شود. مطالعات نشان دادند نانو نقره نیز علاوه برخاصیت ضد باکتریایی، خاصیت ترمیم‌کنندگی استخوان هم دارد. به طور کلی این دو نانو کامپوزیت به منظور ترمیم استخوان و کاهش التهاب . عفونت در محل ضایعه طراحی شده‌اند.

وی ادامه داد: نتایج نشان داده که نانو کامپوزیت حاوی ذرات نقره نسبت به نانو کامپوزیت حاوی سیلسیم، درصد زنده بودن سلول و فعالیت ضد باکتری بالاتری را القا می‌کند. همچنین ادغام نانو ذرات  نقره با نانو کامپوزیت، مانع از انتشار سریع یون‌های نقره شده و پتانسیل ایجاد سمیت در سلول‌ها را محدود می‌کند. در نتیجه توان بازسازی بالای استخوان نانو کامپوزیت نقره و زیست سازگاری خوب و همچنین فعالیت ضد باکتریایی مناسب، آن را به گزینه‌ی مناسبی به عنوان پرکننده در محل شکستگی استخوان آسیب دیده تبدیل می‌نماید.

با تکمیل مطالعات در استفاده از این نتایج و تولید انبوه این ماده می‌توان از طریق جلوگیری از مشکلات مربوط به عفونت استخوانی و تسریع روند ترمیم استخوان به کاهش هزینه‌های وارد شده بر سیستم سلامت کشور کمک کرد.

بازسازی بافت استخوان معیوب و عوارض مربوط به عمل جراحی همچون عفونت محل شکستگی از نگرانی عمده در جراحی ارتوپد است. از این رو توسعه کامپوزیت‌های ضد باکتریایی به منظور بهبود فرآیند استخوان‌سازی اهمیت بالایی دارد.

محققان دانشگاه علوم پزشکی تهران با همکاری پژوهشگران دانشگاه صنعتی بابل موفق به ساخت این نانو کامپوزیت‌ها شدند. 
اخبارعلمی - باشگاه خبرنگاران